Opinia Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 14 grudnia 2018 r. (Nr WO 020-134/18, UD 465)
OPINIA
KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
z dnia 14 grudnia 2018 r.
w przedmiocie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw
Krajowa Rada Sądownictwa, po zapoznaniu się z rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, przekazanym przy piśmie Ministra Sprawiedliwości z 5 grudnia 2018 r. (znak: DLPK-I-401-7/18), zgłasza do niego następujące uwagi:
Art. 92 i 410 k.p.k.
Krajowa Rada Sądownictwa proponuje, aby usunąć art. 410 k.p.k., który stanowi powtórzenie art. 92 k.p.k.
Art. 427 k.p.k.
Zdaniem Rady zachodzi potrzeba usunięcia rozbieżności w interpretacji i trudności w stosowaniu art. 427 k.p.k., który dotyczy wymagań co do treści środka odwoławczego. Przepis ten jest problematyczny dla sądów odwoławczych zwłaszcza w sytuacjach celowego i chaotycznego redagowania środka odwoławczego. Utrudnia to jego analizę pod kątem wyszukania konkretnych zarzutów odwoławczych. W związku z tym do § 2 tego przepisu należy dodać zdanie drugie w brzmieniu:
„Zarzuty zamieszcza się w odrębnej jednostce redakcyjnej pisma i tylko one podlegają rozpoznaniu.”
Art. 437, 440 k.p.k.
Zawarte w art. 437 § 2 k.p.k. nieostre sformułowanie dotyczące przeprowadzenia na nowo przewodu w całości jest rozbieżnie interpretowane, co powoduje istotne opóźnienia w rozpoznawaniu spraw karnych i prowadzi do zwiększenia procentu uchylonych spraw do ponownego rozpoznania. Zdaniem Rady z tego przepisu wyeliminować należy odesłanie do art. 454 k.p.k. z uwagi na konieczność jego zmiany, o czym poniżej.
Zdaniem Rady z § 2 art. 437 usunąć należy słowa: „art. 454 lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości”. Z tożsamych względów Rada proponuje by z przepisu art. 440 k.p.k. usunąć odesłanie do art. 437 § 2 k.p.k. – wyeliminować należałoby z jego treści słowa „albo w sytuacji określonej w art. 437 § 2 zdanie drugie”.
Art. 449a k.p.k.
Realizacja celu projektu, tj. zminimalizowania ryzyka niepotrzebnego uchylenia wyroku i wprowadzane w związku z tym rozwiązania polegające na wprowadzeniu uzasadnień opartych na formularzach (art. 424 k.p.k.) oraz zmianie zasad przeprowadzania postępowania dowodowego przez sąd odwoławczy (art. 454 k.p.k.) wymaga uchylenia art. 449a k.p.k.
Art. 454 k.p.k.
Zdaniem Krajowej Rady Sądownictwa prawidłowym rozwiązaniem w zakresie stosowania reguł ne peius określonych w art. 454 k.p.k. jest dalej idąca modyfikacja tego przepisu, jednocześnie zawierająca stosowne gwarancje, zgodnie z wymogami sformułowanymi przez Trybunał Konstytucyjny w zakresie dwuinstancyjności procesu (zob. orzeczenia z 13 lipca 2009 r. sygn. SK 46/08 oraz z 9 listopada 2009 r. sygn. S 7/09), eliminująca przy tym niekorzystne dla sprawności postępowań karnych działanie ww. zasady. Rada proponuje by nadać mu następujące brzmienie:
„W razie wydania na skutek apelacji wyroku skazującego na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, o którym po raz pierwszy orzekał sąd odwoławczy, przysługuje apelacja co do kary do innego równorzędnego składu sądu odwoławczego”.