Opinia Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 9 stycznia 2018 r. (Nr WO 020-155/17, B365)
OPINIA
KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
z dnia 9 stycznia 2018 r.
w przedmiocie projektu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zmieniającego rozporządzenie w sprawie stażu asystenckiego
Krajowa Rada Sądownictwa po zapoznaniu się z treścią projektu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zmieniającego rozporządzenie w sprawie stażu asystenckiego, przedstawionego do zaopiniowania przy piśmie Ministra Sprawiedliwości z 20 grudnia 2017 r. (znak DL-VI-4601-44/17), opiniuje projekt negatywnie w zakresie w jakim wprowadzone rozwiązanie nie zapewni należytej obsługi kadrowej stażu asystenckiego.
Przedstawiony do zaopiniowania projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zmieniający rozporządzenie w sprawie stażu asystenckiego zmienia zasadę zawartą w § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 czerwca 2014 r. w sprawie stażu asystenckiego (Dz.U. poz. 881), w myśl której kierownikiem stażu asystenckiego jest każdorazowo kierownik szkolenia w sądzie okręgowym lub apelacyjnym. Zaproponowane przez projektodawcę rozwiązanie ma polegać na wprowadzeniu zasady, w myśl której prezes sądu apelacyjnego będzie wyznaczał kierownika stażu asystenckiego spośród sędziów sądu okręgowego lub apelacyjnego, a wyznaczenie może nastąpić jedynie za zgodą tego sędziego.
W uzasadnieniu projektu wskazano, że zmiana ta jest spowodowana rezygnacją z funkcji kierownika szkolenia w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 czerwca 2009 r. w sprawie funkcji oraz sposobu ustalania dodatków funkcyjnych przysługujących sędziom (Dz.U. z 2013 r. poz. 151). Jak wyjaśniono zmiana powyższa jest dodatkową zmianą, wprowadzoną w rozporządzeniu przy okazji dostosowania go do zmian systemowych wprowadzonych ustawą z dnia 12 lipca 2017 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1452).
Krajowa Rada Sądownictwa po zapoznaniu się z projektem rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie funkcji oraz sposobu ustalania dodatków funkcyjnych przysługujących sędziom (nr z wykazu prac legislacyjnych B 354), przekazanym przy piśmie Ministra Sprawiedliwości z 26 października 2017 r. (znak DL-VI-4601-35/17) w opinii z dnia 5 grudnia 2017 r. zwróciła uwagę, że obowiązujące w chwili wydawania opinii rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 grudnia 2015 r. – Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. poz. 2316 ze zm.) uwzględniało istnienie w sądzie funkcji kierownika szkolenia. Proponowana zmiana rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie funkcji oraz sposobu ustalania dodatków funkcyjnych przysługujących sędziom sprawiłaby, że sędzia pełniący tę funkcję zostałby pozbawiony należnego mu dodatku. W dniu 7 grudnia 2017 r. do Krajowej Rady Sądownictwa wpłynął projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zmieniającego rozporządzenie – Regulamin urzędowania sądów powszechnych, przedstawionego do zaopiniowania przy piśmie Ministra Sprawiedliwości z 6 grudnia 2017 r. (znak DL-VI-4601-29/17). Został on zaopiniowany przez Radę negatywnie z uwagi na brak należytego wykonania delegacji ustawowej z art. 41 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2062 ze zm.). W wydanej w dniu 20 grudnia 2017 r. opinii Rada nie odniosła się do szczegółowych regulacji rozporządzenia, a w tym do propozycji zmiany treści § 48 ust. 1 pkt 2 lit. b, polegającej między innymi na wykreśleniu słów „kierownik szkolenia”. Podniesiony przez Radę w opinii z dnia 5 grudnia 2017 r. argument nie stracił jednak na znaczeniu z uwagi na wykreślenie funkcji kierownika szkolenia z Regulaminu urzędowania sądów powszechnych, gdyż w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie funkcji oraz sposobu ustalania dodatków funkcyjnych przysługujących sędziom nie przewidziano dodatku dla funkcji związanej ze szkoleniem asystentów sędziów, tj. kierownika stażu asystenckiego.
Zaproponowane rozwiązania zawarte zarówno w projekcie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zmieniającego rozporządzenie – Regulamin urzędowania sądów powszechnych, przedstawionym Krajowej Radzie Sądownictwa do zaopiniowania przy piśmie Ministra Sprawiedliwości z 6 grudnia 2017 r. (znak DL-VI-4601-29/17), jak i w projekcie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie funkcji oraz sposobu ustalania dodatków funkcyjnych przysługujących sędziom przekazanym przy piśmie Ministra Sprawiedliwości z 26 października 2017 r. (znak DL-VI-4601-35/17) doprowadzą do sytuacji, w której sędzia, który wyrazi zgodę na pełnienie funkcji kierownika stażu asystenckiego będzie pozbawiony dodatku z tego tytułu oraz nie będzie korzystał z dotychczas przynależnego kierownikowi szkolenia zmniejszonego do 90% wskaźnika procentowego udziału w przydziale wpływających do wydziału spraw. Dzielenie czasu pracy pomiędzy pracę orzeczniczą w pełnym wymiarze, a obowiązki związane z kierowaniem stażem asystenckim może być znacznie utrudnione. Należy przy tym uwzględnić, że obowiązki kierownika stażu są zakreślone szeroko, gdyż obejmują: nadzorowanie nad przebiegiem stażu, organizowanie zajęć teoretycznych i praktycznych oraz sporządzanie dwóch opinii o przebiegu stażu asystenta sędziego. Z kolei w myśl § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 10 czerwca 2014 r. w sprawie stażu asystenckiego (Dz.U. poz. 881) staż jest organizowany przez prezesa sądu apelacyjnego dla jednego lub większej liczby sądów podległej apelacji. Tym samym ograniczona zostanie realna możliwość wykonania przez prezesa sądu apelacyjnego obowiązków związanych z teoretycznym i praktycznym przygotowaniem asystentów sędziego do wykonywania czynności służbowych.