Stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 13 października 2016 r. (Nr WO 401-29/16; dot. Nr WP 422-36/16 i Nr WP 422-37/16)
Stanowisko
Krajowej Rady Sądownictwa
z dnia 13 października 2016 r.
w sprawie publicznych wypowiedzi sędziów
Krajowa Rada Sądownictwa przypomina, że zgodnie z § 1 Zbioru zasad etyki zawodowej sędziów, stanowiącym załącznik do uchwały Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 19 lutego 2003 r., z pełnieniem urzędu sędziego wiążą się szczególne obowiązki oraz ograniczenia osobiste. Ograniczenia te dotyczą, między innymi, udziału w życiu publicznym. Sędzia nie może prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów (art. 178 ust. 3 Konstytucji). Sędzia powinien w służbie i poza służbą strzec powagi stanowiska sędziego i unikać wszystkiego, co mogłoby przynieść ujmę godności sędziego lub osłabiać zaufanie do jego bezstronności (art. 82 § 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych). Sędzia powinien przestrzegać dobrych obyczajów (§ 2 Zbioru zasad etyki zawodowej sędziów), dbać o autorytet swojego urzędu, o dobro sądu, w którym pracuje, a także o dobro wymiaru sprawiedliwości i ustrojową pozycję władzy sądowniczej (§ 4 Zbioru zasad etyki zawodowej sędziów).
Sędzia jako obywatel ma prawo udziału w debacie publicznej – jeżeli dotyczy ona np. zagadnień prawnych, niezależności sądów i niezawisłości sędziów, organizacji sądownictwa, statusu sędziów. Sędzia powinien jednak starannie rozważyć treść i formę każdej swojej wypowiedzi publicznej. Dotyczy to także wypowiedzi (wpisów) na forach internetowych, w mediach społecznościowych (np. Facebook, Twitter), w blogach publikowanych w Internecie oraz każdej innej aktywności w mediach elektronicznych. Sędzia powinien powściągliwe korzystać z tych form udziału w życiu publicznym, bacząc w każdej sytuacji na to, aby treść wypowiedzi nie stwarzała podstaw do postawienia mu zarzutu braku bezstronności, zaangażowania politycznego lub naruszenia dobrych obyczajów. Powinien także rozważyć rzeczywistą potrzebę aktywnego korzystania z tych form wypowiedzi.
Krajowa Rada Sądownictwa jednocześnie zwraca uwagę, że sprzeniewierzenie się zasadom ujętym w Zbiorze zasad etyki zawodowej sędziów może stanowić podstawę wszczęcia postępowania dyscyplinarnego wobec sędziego.