Stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 14 października 2016 r. (Nr WO 401-28/16, dot. WO 0752-83/16)
STANOWISKO
KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
z dnia 14 października 2016 r.
w przedmiocie zwłoki w obwieszczaniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” informacji o wolnych stanowiskach sędziowskich w sądach powszechnych
Krajowa Rada Sądownictwa, kierując się zarówno interesem wymiaru sprawiedliwości, jak i ochroną konstytucyjnej wartości jaką jest prawo obywatela do sądu stwierdza, że obecna praktyka Ministra Sprawiedliwości dotycząca obwieszczania o wolnych stanowiskach sędziowskich jest sprzeczna z podstawowymi zasadami ustrojowymi i narusza terminy ustawowe.
Rada zwraca uwagę, że na skutek zaniechania obwieszczania o wolnych stanowiskach sędziowskich, nieobsadzonych pozostaje obecnie ponad dwieście etatów orzeczniczych. Kontynuowanie przez Ministra Sprawiedliwości tego rodzaju praktyki może doprowadzić do radykalnego zwiększenia liczby nieobsadzonych stanowisk sędziowskich i w konsekwencji do znacznej przewlekłości postępowań prowadzonych przed sądami powszechnymi.
Zgodnie z brzmieniem art. 20a § 2 i 2a ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 133 ze zm.), do jednego z ustawowych zadań Ministra Sprawiedliwości należy przydzielenie stanowiska sędziowskiego, które zostało zwolnione np. na skutek awansu, odejścia ze służby lub przeniesienia sędziego w stan spoczynku. Jak wynika z treści art. 20a § 2 zdanie drugie, Minister Sprawiedliwości jest zobligowany do dokonania tej czynności w terminie nie dłuższym niż trzydzieści dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zwolnieniu stanowiska sędziowskiego oraz do niezwłocznego obwieszczenia informacji o wolnych stanowiskach sędziowskich w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Zwłoka Ministra Sprawiedliwości w obwieszczaniu wolnych stanowisk sędziowskich prowadzi do sytuacji, w której zwolnione stanowiska sędziowskie nie mogą zostać obsadzone z uwagi na niemożność wszczęcia procedury nominacyjnej.
Niepokój Krajowej Rady Sądownictwa budzi również zwłoka w powoływaniu przez Ministra Sprawiedliwości prezesów sądów apelacyjnych i sądów okręgowych. Rada zwraca uwagę, że zgodnie z brzmieniem art. 22b § 2 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, jeżeli prezes sądu nie został powołany, to jego funkcję wykonuje, przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy, wiceprezes sądu. Ustawa tym samym nie dopuszcza możliwości wstrzymania powołania prezesa sądu ponad wskazany ustawowy termin.
Obecna praktyka Ministra Sprawiedliwości wykracza poza ramy powszechnie obowiązujących przepisów prawa i poza standardy demokratycznego państwa prawnego jakim jest Rzeczpospolita Polska.