Opinia Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 22 marca 2016 r. (Nr WO 020-207/15)
OPINIA
KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
z dnia 22 marca 2016 r.
w przedmiocie uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustawy z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw
Krajowa Rada Sądownictwa podtrzymuje negatywną opinię przedstawioną w stanowisku Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 8 lutego 2016 r. w przedmiocie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 207 z 27 stycznia 2016 r.).
Negatywne stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa wynika przede wszystkim ze sposobu i trybu przeprowadzenia prac legislacyjnych nad omawianym projektem, który z uwagi na zakres proponowanych zmian, dotyczących nie pojedynczych przepisów ale całego modelu postepowania karnego, powinien być poprzedzony stanowiskiem Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego..
Aktualne pozostaje stanowisko Rady, iż przed opracowaniem przedmiotowych zmian nie przeprowadzono pogłębionej analizy obecnie obowiązujących przepisów Kodeksu postepowania karnego.
Sprzeciw Krajowej Rady Sądownictwa budzi wprowadzenie, w nowelizowanym projekcie Kodeksu postepowania karnego, art. 168a pozwalającego na przeprowadzenie i wykorzystanie w toku procesu karnego dowodów uzyskanych za pomocą czynu zabronionego. W funkcjonowaniu demokratycznego państwa nie jest dopuszczalne aprobowanie zachowań przestępczych jako sposobu pozyskiwania dowodów w postepowaniu karnym.
Na akceptację nie zasługuje systemowy powrót do aktywnej roli sądu przy przeprowadzaniu dowodów. Tylko aktywność procesowa stron procesu w zakresie gromadzenia materiału dowodowego może przyczynić się do merytorycznego zakończenia sprawy karnej zgodnie z zasadą prawdy materialnej.
Krytycznie Krajowa Rada Sądownictwa ocenia uchylenie art. 80a k.p.k. i art. 87a k.p.k, które nie spełnia wymagań wskazanych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/48/UE z dnia 22 października 2013 r. w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności. Uchylenie wskazanych przepisów godzi w prawo dostępu do korzystania przez podejrzanych i oskarżonych z profesjonalnej pomocy prawnej, zarówno na etapie postepowania przygotowawczego jak i sądowego.
Ponadto aktualna pozostaje opinia przedstawiona w punktach 6-8 stanowiska Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 8 lutego 2016 r. w przedmiocie projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 207 z 27 stycznia 2016 r.).