Stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 13 stycznia 2016 r. (Nr WO 401-1/16)
STANOWISKO
KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
z 13 stycznia 2016 r.
w przedmiocie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
23 grudnia 2015 r. – Regulamin urzędowania sądów powszechnych (M.P. poz. 2316)
Krajowa Rada Sądownictwa wyraża stanowczy sprzeciw wobec pozbawiania Rady możliwości wypełniania ustawowego obowiązku opiniowania aktów prawnych wynikającego z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa. Wywiązanie się przez projektodawcę z obowiązku zasięgnięcia opinii Rady służy realizacji konstytucyjnej zasady wyrażonej w art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Krajowa Rada Sądownictwa realizując zadanie stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów została bowiem wyposażona między innymi w kompetencję do opiniowania projektów aktów normatywnych dotyczących sądownictwa i sędziów. Z tych względów uniemożliwienie Radzie wyrażenia opinii w procesie legislacyjnym może być traktowane nie tylko jako naruszenie ustawy, ale także jako naruszenie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto projekty aktów prawnych dotyczących sądownictwa i sędziów, zgodnie z zasadą współdziałania organów Państwa, winny być przedstawiane Radzie do zaopiniowania w terminie uwzględniającym jej kolegialny charakter (aktualne pozostaje stanowisko z dnia 6 listopada 2014 r. w sprawie uniemożliwiania Krajowej Radzie Sądownictwa wypełnienia ustawowego obowiązku opiniowania aktów prawnych oraz stanowisko z dnia 8 maja 2015 r. w sprawie terminów zakreślanych Radzie przez Ministra Sprawiedliwości na udzielenie odpowiedzi).
Obecnie przykładem uniemożliwienia Krajowej Radzie Sądownictwa realizacji tej kompetencji jest wydane przez Ministra Sprawiedliwości rozporządzenie z dnia 23 grudnia 2015 r. – Regulamin urzędowania sądów powszechnych. Nadesłany do Krajowej Rady Sądownictwa projekt tego rozporządzenia, w jego pierwotnym kształcie, został przez Radę zaopiniowany na posiedzeniu plenarnym w dniu 11 grudnia 2015 r. Na dalszym etapie prac nad projektem dodano w dziale III w rozdziale 1 nowy oddział 1 „Zasady przydziału spraw”. Zmiany tej nie przedstawiono Krajowej Radzie Sądownictwa do zaopiniowania, mimo tego, że dotyczy istotnych zagadnień normujących urzędowanie sądów. Ponadto niektóre przepisy, zdaniem Rady, pozostają w oczywistej sprzeczności z regulacjami ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych dotyczącymi podmiotu uprawnionego do ustalania podziału czynności sędziów oraz sposobu sprawowania nadzoru administracyjnego nad sądami.
Krajowa Rada Sądownictwa z ubolewaniem stwierdza, że wobec wejścia w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. nowego Regulaminu urzędowania sądów powszechnych szczegółowe odniesienie się do wprowadzonych do systemu prawnego rozwiązań jest bezcelowe. Wobec tego, w zakresie dotyczącym dodatkowo wprowadzonej regulacji, Krajowa Rada Sądownictwa podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone w opinii z dnia 16 kwietnia 2015 r. w przedmiocie wcześniej skierowanego do zaopiniowania projektu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości – Regulamin urzędowania sądów powszechnych.